۱۱/۲۵/۱۳۸۴
بهای آزادی مطبوعات
چندی پيش کتاب جالبی را می خواندم که در باره کودتای آمريکايی/انگليسی بر عليه دولت مصدق بود.عنوان کامل کتاب اينست: «همه مردان شاه: يک کودتای آمريکايی و ريشه های ترور در خاورميانه.» نويسنده اين کتاب استيون کينزر است که برای نيويورک تايمز می نويسد.
البته من با خيلی از نتيجه گيری هايی که در فصل پايانی اين کتاب شده موافق نيستم. ولی رويهمرفته کتاب بدی نيست، با توجه به اينکه توسط نويسنده ای نگاشته شده که به روند کلی روزنامه نگاری آمريکايی تعلق دارد ولی جو آن زمان را از لحاظ تاريخی به خوبی بازآفرينی می کند.
در جايی از کتاب در مورد استفاده از مطبوعات در اين کودتا اشاره شده است. مصدق که از بسياری جنبه ها يک ليبرال از نوع غربی آن بوده، به آزادی مطبوعات بسيار عقيده داشته است و سازمان دهندگان اين کودتا هم از اين موضوع استفاده برده و از جو مطبوعاتی در آن زمان که خيلی بازتر از دوره های بعد از آن بوده حداکثر استفاده را می برند.
به گفته اين کتاب، حملات مطبوعات به دولت مصدق بسيار شديد بوده و در مقاله هايی که می نوشته اند به وی تهمت های زيادی می زده اند از قبيل اينکه کمونيست بوده، فکر تاج و تخت را در سر می پرورانده، والدينش يهودی بوده اند و در واقع از ايادی انگليس ها بوده است. بيشتر اين «خبرنگاران» از ايادی سازمان سيا بوده و از تبليغات چی های سيا حقوق و مواجب دريافت می کرده اند بدون اينکه مصدق از اين موضوع باخبر باشد. بعدها يکی از همين تبليغات چی ها تخمين می زند که چهار پنجم روزنامه های تهران تحت نفوذ سيا قرار داشته است!
اين جوی است که آمريکا در آن زمان در کشورما به وجود آورده بود. امروزه اوضاع جهانی و شيوه عملکرد ايادی سيا تغيير کرده و بيشتر «های تک» شده ولی هدف تغيير نکرده است. هنوز هم به دنبال شيوه هايی می گردند که کشورهای متخاصم را با استفاده از تبليغات بمباران کنند. نمونه هايش را فراوان ديده ايم که شامل بکارگيری اتاق های فکری مخالفين رژيم، راديوهای ماهواره ای و اينترنت می شود.
از سوی ديگر يک سيستم حکومتی که تحت حملات تبليغاتی آمريکاست بايستی قبل از هر چيز به بقای خويش بيانديشد. پس به روش هايی متوسل می شود تا جلوی اين حملات متداوم را بگيرد. با پيشرفتهايی که در علم و تکنولوژی بوجود آمده اين حملات شديد تر و پيچيده تر هم شده و ديگر حرف از دو سه روزنامه چاپ تهران نيست که ايادی سيا با پرداخت پشيزی تحت اختيار خود گرفتند. حالا صحبت از اينترنت و ماهواره و غيره است که می توانند امواج تبليغاتی را از راه های دور پخش کنند.
پس اين هجوم تبليغاتی به جای اينکه موجب بازتر شدن جوامع شود نتيجه معکوس داشته و موجب اختناق بيشتر می شود. آمريکا هم همين را می خواهد تا بتواند حملاتش را تشديد کند. دولت ها برای مقابله با اين نيروی عظيم تبليغاتی و برای بقای خود چاره ای جز کنترل ندارند. وگرنه بر سر آنها همان خواهد آمد که بر سر دولت مصدق آمد.
اشتراک در پست‌ها [Atom]